GZIP Nedir? GZIP Nasıl Kullanılır?
Sitesini hızlandırmak için araştırma yapanlar ve GZIP’in ne olduğunu merak edenler için GZIP nedir konusu aşağıda anlatılmıştır. Web sitenizin hızlanması sonucunda kullanıcıların web sitenizi terk etme oranı azalır. Çünkü geç açılan sayfalar kullanıcının siteyi terk etme sebebidir. Bunun yanı sıra arama motorları hızlı açılan siteleri daha üst sıralara taşır. Dolayısıyla ziyaretçinizi elde tutabildiğiniz gibi yeni ziyaretçi kazanma fırsatı da yakalamış olursunuz.
GZIP Nedir? Ne İşe Yarar?
GZIP unix tabanlı işletim sistemlerinde kullanılan dosya sıkıştırma yazılımıdır. GZIP ile genellikle HTML, CSS ve JS dosyaları sıkıştırılmaktadır. Bu vb. dosyalar, kullanıcı tarafından siteye erişildiği anda sıkıştırma işlemi uygulanır. Sıkıştırma işlemiyle birlikte dosya boyutlarında %70-90 arası küçülme görülebilir. Bu da sunucu masraflarının azalması, site hızının artarak kullanıcıya daha iyi bir deneyim sunulması anlamına gelir.
Resimler zaten sıkıştırılmış halde oldukları için GZIP ile sıkıştırılmaları boyutun azalması yerine artmasına sebep olabilir. Bu nedenle resim dosyalarında GZIP kullanılması önerilmez.
GZIP nedir sorusuna kısaca “HTTP içeriğinin boyutunu küçültmeye yarayan, unix tabanlı sunucularda çalışan bir sıkıştırma yazılımıdır.” şeklinde cevap verilebilir.
GZIP Sıkıştırma Nasıl Yapılır? GZIP Açma Yöntemleri
GZIP her web sunucusunda veya platformda farklı şekilde etkinleştirilebilmektedir. WordPress platformunda daha az teknik bilgiye ihtiyaç duyarak GZIP kullanımı mümkündür. Diğer sunucularda bazı ayar dosyalarını düzenleyip, GZIP etkinleştirme kodu yazılmalıdır. Windows tabanlı (IIS ) sunucularda ise ek kurulum gerektirmektedir. IIS kullanım oranı az olduğu için GZIP etkinleştirme işlemi daha popüler olan yapılar için aşağıda paylaşılmıştır.
WordPress GZIP Açma
WordPress sitenizi hızlandırmak için araştırma yaparken GZIP kavramını duymuş ve GZIP nedir, nasıl uygulanır konuları kafanızı karıştırmış olabilir. Endişelenmeyin, WordPress platformunda eklentilerle GZIP sıkıştırmayı aktifleştirebilirsiniz. Daha profesyonel kullanıcılar isterlerse eklenti kurmadan direkt .htaccess dosyası ile GZIP’i etkin hale getirebilir. GZIP sıkıştırma eklentilerine çok basit aramalar yaparak hızlıca ulaşabilirsiniz.
NGINX ile GZIP Sıkıştırma Kullanımı
NGINX web sunucuları için GZIP sıkıştırma açmak için aşağıdaki kodu nginx.conf dosyasının içerisine yapıştırın.
gzip on;
gzip_disable “MSIE [1-6]\.(?!.*SV1)”;
gzip_vary on;
gzip_types text/plain text/css text/javascript image/svg+xml image/x-icon application/javascript application/x-javascript;
.htaccess Dosyası ile GZIP Etkinleştirme
GZIP etkinleştirmek için .htaccess dosyası barındıran tüm sunucularda bu kodu kullanabilirsiniz.
<IfModule mod_deflate.c>
# HTML, CSS, JavaScript, Text, XML ve font dosyalarını sıkıştırır.
AddOutputFilterByType DEFLATE application/javascript
AddOutputFilterByType DEFLATE application/rss+xml
AddOutputFilterByType DEFLATE application/vnd.ms-fontobject
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-opentype
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-otf
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-truetype
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-ttf
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-javascript
AddOutputFilterByType DEFLATE application/xhtml+xml
AddOutputFilterByType DEFLATE application/xml
AddOutputFilterByType DEFLATE font/opentype
AddOutputFilterByType DEFLATE font/otf
AddOutputFilterByType DEFLATE font/ttf
AddOutputFilterByType DEFLATE image/svg+xml
AddOutputFilterByType DEFLATE image/x-icon
AddOutputFilterByType DEFLATE text/css
AddOutputFilterByType DEFLATE text/html
AddOutputFilterByType DEFLATE text/javascript
AddOutputFilterByType DEFLATE text/plain
AddOutputFilterByType DEFLATE text/xml
</IfModule>
CDN Kullananlar Nasıl GZIP Sıkıştırma Açabilir?
CDN’lerin büyük çoğunluğu GZIP sıkıştırmayı destekliyor. GZIP açma için ek bir çaba sarf etmeniz gerekmez. Bazı CDN’lerde GZIP’in yanı sıra farklı sıkıştırma teknolojileri de seçenek olarak sunulur. GZIP beraberinde farklı sıkıştırma yazılımlarını da kullanırsanız doğal olarak hız artışı daha fazla yaşanacaktır.
GZIP Sıkıştırmanın Sorunsuz Çalıştığını Nasıl Anlarım?
GZIP’in aktif olup olmadığını anlamanın birden fazla yolu var. Bunlardan birisi online gzip test araçlarıdır. Diğeri hız testi araçları ile tekrar test yaparak, GZIP hatası verip vermediğini kontrol etmek. Son yöntem ise cURL komutu ile GZIP durum kontrolü yapmaktır. “curl -H “Accept-Encoding: gzip” -I https://….com “ komutunu girin. Yanıt olarak “Content-Encoding:gzip” alırsanız, GZIP aktif halde demektir.
Bir Web Sitesi Nasıl Hızlandırılır? (GZIP Hariç)
GZIP nedir sorusunu öğrendikten ve GZIP’i sitenize uyguladıktan sonra hız artışını gözlemlemiş olabilirsiniz. İnternet sitesini hızlandırmak için GZIP kadar etkili olan birçok yöntem var. Hepsini uygulamanız halinde ciddi hız artışı yaşayabilir, kullanıcılara daha iyi deneyim sunarak SEO açısından da avantajlı konuma geçebilirsiniz.
- Web sitenizi çeşitli hız testi araçları ile test edin ve gerekli değişiklikleri yapın.
- HTML, CSS, JS vb. dosyaları el yordamıyla sıkıştırın.
- Görselleri sitenize yüklemeden önce uygun boyuta getirin. (Örn. 1920X1080 > 1280×720) Bu şekilde veri tasarrufu sağlamış olursunuz.
- Görsel boyutlandırmanın yanı sıra el yormadıyla veya eklentilerle görsellerinizi sıkıştırın. PNG Compress, JPEG minify gibi terimlerle formata göre sıkıştırma yapabileceğiniz onlarca web sitesi, program ve eklenti bulunmaktadır.
- Mümkünse CSS dosyaları asenkron şekilde çağırın. Normalde sitedeki dosyalar ve içerikler sırayla yüklenir. Asenkron olarak çağrılan dosyalar ise sıra bağımsız olarak yüklenir. CSS dosyaları sitenin en başında yer aldığı için, yavaş yüklenmesi halinde diğer içeriklerin de yüklenmesini geciktirebilir.
- Site hızlandırma için tarayıcı önbellek özelliğini aktif hale getirin. Önbellekleme özelliği bulunan sitelerdeki dosyalar kullanıcının bilgisayarına geçici olarak kaydedildiği için, sitenin daha sonra tekrar ziyaret edilmesi halinde çok daha hızlı bir şekilde açılacaktır.
- Büyük çaplı CSS, JS kodlarını dışarıdan çağırın, kesinlikle satır içine <style></style> etiketleri arasına yerleştirmeyin.
- Web sitenizin alt yapısına göre (WordPress, PHP vb.) lazy load özelliğini aktif hale getirin. Lazy load ile içerikler tek seferde değil, aşağıya kaydırdıkça yüklenir. Bu şekilde bol içeriği bulunan web siteleri önemli seviyede hız artışı yakalayabilirler.
- Daha hızlı ve fazla kapasiteli bir sunucu tercih edin. Sitemizde ne kadar hız optimizasyonu yaparsak yapalım, sunucumuz kalitesiz ise ve sunucunun kullandığı internet hızı yetersiz durumdaysa iyi sonuçlar alınamaz. Ayrıca eğer tek ülkeye yayın yapan bir siteniz varsa, o ülkede barınan bir sunucuyu tercih etmeniz gerekir. Uzak konumlardaki sunucular ne yazık ki yanıt süresinin uzamasına sebep olur.
GZIP nedir ve nasıl kullanılır sorularının cevabı yukarıda her web sitesi sahibinin anlayacağı şekilde anlatılmaya çalışılmıştır. Web sitesi hızlandırmanın teknikleri gün geçtikçe artmakta ve gelişmekte. Genel web sitesi hızlandırma tekniklerini uygulamakla birlikte, site alt yapınıza özel çözümleri uygulamanız da hız artışına katkı sağlayacaktır.